Boven u, in de gevel van filmtheater FIZI, hangt een bord dat de vroegere bestemming van dit gebouw aangeeft. Het is geschreven in barokke lettertypen en er staat:
De eerste steen
van dit gebouw
is gelegd door
Den heer Campbell
Namens de Weledele Heren G. en H. Salomonson
7 september 1840
De eerste vraag is: “wie was Campbell en waarom legde hij de eerste steen?”. We moeten daarvoor terug naar het begin van de 19e eeuw. Koning Willem I, die koning koopman werd genoemd, had de Nederlandsche Handel Maatschappij (NHM) opgericht in 1824. Het doel van de NHM was om de economie en handel te versterken. Robert Campbell was handelsagent van de NHM. Hij had goede contacten met de gebroeders Godfried en Hein Salomonson, textielfabrikanten in Almelo. De Salomonsons hadden met hulp van het NHM Engelse technologie uit de textielindustrie geïntroduceerd. ...
Door gebrek aan arbeidskrachten in Almelo en met hulp van de NHM werden ook elders in Nederland textielfabrieken opgericht. Zo ook in Zierikzee. De gebroeders Salomonson kregen een NHM – afnamegarantie van 500.000 gulden per jaar, voor Zeeland. Het gemeentebestuur was enthousiast omdat de stad armlastig was en met een grote werkeloosheid kampte. Het pand Kerkhof nr. 3 werd aangekocht en, in 1840, in de kenmerkende neoclassicistische stijl van die tijd omgebouwd tot fabriekshal.
De weverij op zolder. Het waren geen gezonde werkomstandigheden.
Rond 1850 stonden hier meer dan honderd weefgetouwen opgesteld en waren ruim 150 arbeiders bij de productie betrokken. Het verminderen van het hoge aantal inwoners dat afhankelijk was van de bedeling was een doel. Daarom kwamen alleen werklozen voor de weverij in aanmerking. De arbeidsomstandigheden waren slecht. Door een verkeerde werkhouding groeiden wevers krom en kregen ze aandoeningen als reuma en longontsteking door een tekort aan daglicht en frisse lucht.
In Zierikzee werden weefkatoentjes of ‘calicots’ geproduceerd, een belangrijk exportartikel. Met de opkomst van de stoommachine kon de productie in Twente worden opgevoerd en verdween langzamerhand de textielindustrie in Zierikzee, in 1870 was het definitief afgelopen. Met Robert Campbell ging het voorspoedig. Hij werd lid van Provinciale Staten van Overijssel en burgemeester van Hellendoorn.
In 2011 werd het pand de Weverij gered van de sloop toen net op tijd de bijzonder spanten van de dakconstructie werden ontdekt. Betrokken erfgoedorganisaties wisten woningbouwcorporatie Zeeuwland en de gemeente Schouwen-Duiveland te overtuigen van de noodzaak tot behoud. De ontdekking van een unieke dakconstructie van Emy-spanten speelde hierbij een belangrijke rol. Met de restauratie van het pand is uiteindelijk een uniek stukje industrieel erfgoed voor Zierikzee en Zeeland behouden gebleven.Deze gelamineerde Emy-spanten waren nog maar net op de markt en zijn van bouwhistorisch belang op Europese schaal. Ze zijn te bewonderen in de foyer. De Stichting Filmtheater Zierikzee heeft als doel een gevarieerd bruisend programma aan te bieden. FIZI heeft een groot publiek opgebouwd, eilandbreed en ook daarbuiten.
Boven u, in de gevel van filmtheater FIZI, hangt een bord dat de vroegere bestemming van dit gebouw aangeeft. Het is geschreven in barokke lettertypen en er staat:
