Terug naar Namenmonument Nieuwe Kerk
wilt u reageren info@vriendenerfgoedzierikzee.nl

Wie is Willy van Beveren
De omstandigheden op Schouwen-Duiveland worden in het laatste oorlogsjaar slechter en slechter. Het eiland is geïnundeerd door de Duitsers en veel mensen zijn geëvacueerd. In Brouwershaven woont Willy van Beveren, een jongetje van dertien jaar. Zijn vader is de beurtschipper Cornelis van Beveren en zijn moeder Adriana Jannigje Vos. Voor de oorlog had vader Cornelis veel werk en was hij veel onderweg, maar de afgelopen jaren zit hij vaak thuis. In 1930 zijn ze getrouwd en in 1931 is Willem geboren, Willy genoemd. In 1933 krijgt hij een broertje Andries. Na de oorlog wordt zus Wilna geboren. Willy is een gewoon eigenwijs jongetje dat goed kan leren, een pre-puber zouden we nu zeggen. Zijn zus Wilna vertelt later:

“Hij is een Pietje Precies. Als hij wat nieuws in z’n handen krijgt, een wekker bijvoorbeeld, wil hij weten hoe het in elkaar steekt. Hij moet overal de binnenkant van zien.”

Op 2 december 1944 wordt het gezin van Beveren door elkaar geschud. Alle mannen tussen 17 en 40 jaar worden door de Duitsers opgeroepen voor tewerkstelling in Duitsland, de ‘Arbeitseinsatz’. Je verstoppen op het eiland dat voor een groot deel onder water is gezet is vrijwel niet meer mogelijk. Cornelis is 38 jaar wanneer hij in het kamp in Hamburg aankomt. Zijn vrouw blijft achter met haar twee jongens.

Wat is er gebeurd
Cornelis zit in een werkkamp in de buurt van Hamburg. Werkkamp klink eigenlijk veel te aardig. Je kunt beter spreken van een strafkamp en de omstandigheden worden almaar slechter. Het is hard werken, veel te weinig voedsel, bombardementen en afranselingen zijn aan de orde van de dag. Als Duitsland op 5 mei 1945 capituleert begint Cornelis aan de lange tocht naar huis. Hij is erg verzwakt, ziek en ondervoed.

Kort daarvoor op 5 april 1945 is een Amerikaanse B24M Liberator met honderden andere bommenwerpers op weg naar Zuid-Duitsland. Op een hoogte van 6.000 meter zuidelijk van Breda verlaat een toestel de formatie en meldt een brandstofprobleem. De bommenwerper is duidelijk in moeilijkheden en keert terug. De bemanning weet niet goed waar ze zijn en zien voor zich een stadje aan de rand van het verdronken eiland. Ze vliegen laag en met donderend geraas scheert het ‘vliegend fort’ op Brouwershaven af.

De Duitsers hebben een uitkijkpost boven in de toren van de Nicolaaskerk. De wachter ziet het vliegtuig aankomen en vuurt een lichtkogel af. In de haven liggen twee kotters die door de Duitsers zijn omgebouwd tot patrouilleschepen. De bemanningsleden zien het signaal en brengen snel hun ‘Flugabwehrkanone’, afgekort Flak, in gereedheid. Omdat de bommenwerper zo laag vliegt en recht overkomt, is het een gewillige prooi. Het enorme toestel wordt doorzeefd met kogels en stort vlak bij Brouwershaven neer aan de Schenkeldijk. Het vliegtuig is volkomen verwoest. Stukken metaal, niet ontplofte bommen, boordgeschut, munitie en zuurstoftanks, alles ligt verspreid over de akker. De negen Amerikaanse bemanningsleden komen allemaal om.

Het is zondagmiddag 17 juni 1945, de dag na zijn verjaardag en een dikke maand na de bevrijding. Willy is met een aantal vriendjes op de Schenkeldijk te vinden. Ze rommelen wat in de restanten van de neergestorte B24M Liberator. Willy heeft vanzelfsprekend een tangetje in zijn broekzak en dat komt in de brokstukken van pas.  Maar dan gaat het mis. Hij knutselt aan de munitie en de boel ontploft. De jongen wordt zwaargewond in het ziekenhuis in Noordgouwe opgenomen en overlijdt nog diezelfde zondag.

Na een lange tocht uit Duitsland is Cornelis in een ziekenhuis in Groningen beland. Hij was van een trein gesprongen en gewond geraakt. In Brouwershaven weet niemand waar hij is. Het Rode Kruis vindt hem uiteindelijk in het ziekenhuis en heeft hem naar huis gebracht, een dag voor de begrafenis van zijn zoontje. Op de begrafenis moet voor hem een stoel worden gehaald omdat hij zo lang niet meer kan staan. Willy van Beveren is net 14 jaar geworden.